تولید مدل رقومی ارتفاع از تصاویرASTER وارزیابی دقت آن در منطقه ایوانکی استان سمنان

مدل رقومی ارتفاع(DEM) امروزه به عنوان ابزار موثری در مطالعات کمی زیست محیطی و مدیریت منابع اراضی برای استخراج داده های ارتفاعی به کار می رود. پیشرفت و توسعه سنجنده ها و ماهواره های منابع زمینی امکان تولید DEM از تصاویر ماهواره ای را فراهم کرده است. DEM های تولید شده از داده های مذکورنه تنها در تفسیر های دو بعدی بلکه در مطالعات سه بعدی سطح زمین نیز بکار برده می شوند. تصاویر سنجنده ASTER که یکی از سیستم های سنجنده قادر به اخذ و برداشت تصاویر سه بعدی(استریو) در امتداد یک مدار مشخص می باشد (بر خلاف سایر سنجنده ها که تصاویر سه بعدی را از دو مدار مجاور هم برداشت می کنند)، برای تولید DEM و ارزیابی دقت آن در منطقه ایوانکی برای این مطالعه انتخاب گردید. نرم افزارPCI Geomatica و مدل هندسی دقیق برای تولید DEM بکار برده شدند و از همبستگی مکانی بین داده ها ، بررسی نیمرخ های طولی و پارامتر های آماری برای بررسی دقت مکانی و ارتفاعی DEM تولید شده کمک گرفته شد .نتایج بدست آمده از این مطالعه نشان داد که با استفاده از تعداد مناسب نقاط کنترل زمینی و با توزیع یکنواخت می توان DEM با دقت 20 متر از این تصاویر تولید نمود. مقایسه نیمرخ های طولی نشان داد که DEM تولید شده در مناطق مسطح و بدون پوشش گیاهی یا با پوشش گیاهی پراکنده بیشترین دقت را دارد به طوری که میزان خطا کمتر از 10 متر می باشد ولی در نقاط با پوشش گیاهی متراکم، شیب های تند و دره های عمیق به علت وجود سایه میزان خطا افزایش می یابد. ارزیابی نتایج نشان داد که DEM تولید شده علاوه براین که برای تولید نقشه های مورد استفاده در مطالعات مدیریت اراضی نظیر شیب، جهت، طبقات ارتفاعی و تفکیک حوزه های آبخیز و واحد های فیزیوگرافی مناسب هستند، قابلیت استفاده در اصلاح اعوجاج تصاویر ماهواره و عکس های هوایی را نیز دارا می باشند.